Pan Twardowski

Przedstawienie uhonorowane Teatralną Nagrodą Muzyczną im. Kiepury dla najlepszego spektaklu muzycznego 2007 roku i najlepszej tancerki, Olgi Marczak.

Lorentz Dhur (1515-1573) studiował w Wittemberdze, gdzie zetknął się  ze słynnym niemieckim czarnoksiężnikiem Johannem Faustem. Był medykiem na dworach Hohenzollernów i Radziwiłłów , za których protekcją pojawił się na krakowskim dworze Zygmunta Augusta. Został tam wróżbitą i astrologiem. Łukasz.Górnicki spolszczył jego nazwisko na Twardowski Przypisywane są mu prace „Opus magicum” i „Liber magnus”.

W latach 1565-1573 przebywał m.in. w Krakowie, Bydgoszczy, Warszawie. Po śmierci króla (1572) został porwany i zamordowany przez siepaczy stronnictwa Mniszchów. Tyle o postaci historycznej.

Wawrzyniec Twardowski istnieje przede wszystkim jako pierwszoplanowa postać polskich legend, folkloru, podań,  utworów literackich ( m.in. Adama Mickiewicza, Józefa Ignacego Kraszewskiego, Mariana Niżyńskiego), malarskich (m.in.Wojciecha Gersona, Juliusza Kossaka) , gdzie przeszedł metamorfozę od niemieckiego maga do polskiego szlachcica: w kontuszu i z karabelą u boku. W muzyce polskiej odnotował go Moniuszko w Kantacie do ballady Mickiewicza „Pani Twardowska”  a Ludomir Różycki uczynił tytułowym bohaterem swego najważniejszego dzieła.

Prapremiera baletu-pantomimy w 9.obrazach odbyła się w 1921 r. i była to pierwsza premiera baletowa w niepodległej Polsce.

Jako znakomicie zinstrumentowana, wielka  forma symfoniczna, wykorzystująca motywy muzyki ludowej,  pozostał „Pan Twardowski” do dziś reprezentacyjnym polskim baletem narodowym.